Het gebruik van pornografie heeft discussies op gang gebracht over de invloed ervan op seksuele disfunctie. Overmatig gebruik kan gebruikers ongevoelig maken, hun verwachtingen veranderen en bijdragen aan erectiestoornissen, voortijdige ejaculatie en verminderde opwinding in echte relaties. Onderzoek wijst op een complex verband, waarbij matiging en individuele factoren een belangrijke rol spelen in de seksuele gezondheid.
Dankzij snel internet en de beschikbaarheid van gratis pornografie is het een van de meest geconsumeerde vormen van entertainment geworden. Door de gemakkelijke toegang tot gratis porno consumeren mensen online porno eerder en vaker dan ooit tevoren. Hoewel matig en bewust gebruik onschadelijk is, kan dagelijks, dwangmatig pornogebruik leiden tot seksuele problemen zoals erectiele disfunctie (ED) en voortijdige ejaculatie (VE). Meerdere studies tonen een verband aan tussen pornogebruik en problemen met seksuele prestaties.
Overmatig pornogebruik kan de normale opwindingsmechanismen ongevoelig maken, wat resulteert in zwakkere erecties en minder controle over de ejaculatie tijdens seks. Het kan ook de manier veranderen waarop de hersenen plezier, verlangen en intimiteit verwerken. Voor sommige mannen reiken de gevolgen veel verder dan de slaapkamer. Het kan romantische relaties schaden, het zelfvertrouwen verminderen en gevoelens van schaamte of frustratie oproepen. In ernstige gevallen kan het leiden tot depressie, sociale terugtrekking en een vertekend beeld van gezonde seksuele relaties.
Volgens de studie Frequency of Pornography Use and Sexual Health gaf 68,7% van de mannen en 27,0% van de vrouwen aan porno te gebruiken.[1] Vanwege het gevoelige karakter van het onderwerp liggen de werkelijke cijfers waarschijnlijk hoger. Uit de studie bleek dat 17,2% van de mannen tussen 16 en 24 jaar dagelijks porno gebruikte.
Meerdere keren per dag (drie tot vier keer) naar pornografie kijken wordt beschouwd als “intensief” of zeer zwaar gebruik en wordt geclassificeerd als Compulsive Sexual Behavior Disorder (CSBD).
CSBD is in 2019 officieel opgenomen in de ICD-11.[2] Het wordt gedefinieerd als een aanhoudend patroon van het niet kunnen beheersen van intense, repetitieve seksuele impulsen of driften die leiden tot leed, seksuele ontbering of een verminderde persoonlijke, sociale of beroepsmatige functionering.
De twee meest voorkomende gevolgen van overmatig pornogebruik zijn ED en VE. ED wordt gedefinieerd als moeilijkheden bij het krijgen of behouden van een erectie (impotentie), terwijl VE wordt gedefinieerd als sneller ejaculeren dan gewenst. Dit zijn geen op zichzelf staande problemen; ze komen vaak voort uit dezelfde hersenveranderingen die worden veroorzaakt door overmatig pornogebruik. Een ander onderzoek toont aan dat ED onder jonge mannen schrikbarend veel voorkomt en in significante mate verband houdt met problematisch pornogebruik.[3]
Porno is meer dan alleen ‘seks op een scherm’. Het is een constante stroom van bovennatuurlijke prikkels die visueel en neurologisch veel intenser zijn dan normale seksuele ontmoetingen. Wanneer de hersenen herhaaldelijk worden gebombardeerd met deze prikkels, beginnen ze zich aan te passen. De gevoeligheid voor dopamine neemt af, wat betekent dat er meer stimulatie nodig is om hetzelfde niveau van opwinding te bereiken. Het lichaam begint opwinding ook alleen nog maar te associëren met pornografische beelden in plaats van met fysiek contact of emotionele verbondenheid.
Pornografie kan zo krachtig worden dat natuurlijke seksuele signalen hun effectiviteit verliezen, wat vaak resulteert in erectieproblemen en verminderd uithoudingsvermogen tijdens seks met een partner. Dit herbedradingsproces verloopt geleidelijk, waardoor veel mannen het probleem pas opmerken wanneer hun seksuele prestaties en het vermogen om een erectie te krijgen afnemen.
De seksuele omgeving van een vaste relatie is veel minder nieuw dan de oneindige verscheidenheid aan gratis porno. Zware pornogebruikers kunnen merken dat ze niet in staat zijn om opgewonden te blijven met één partner, aangezien hun hersenen zijn geconditioneerd om voortdurend nieuwigheid te verwachten. Dit verzwakt de dopaminerge beloningsbanen die verband houden met seksuele aantrekkingskracht, waardoor een afhankelijkheid van nieuwe prikkels voor opwinding ontstaat.
Het Coolidge-effect is een goed gedocumenteerd fenomeen bij zoogdieren waarbij seksuele opwinding en motivatie toenemen bij blootstelling aan nieuwe partners, zelfs nadat ze seksueel uitgeput zijn geraakt met dezelfde partner.[4] In de context van pornografie wordt dit effect versterkt. Gebruikers kunnen door duizenden video's klikken, die elk nieuwe scenario's, gezichten en lichamen bieden.
Wanneer de hersenen herhaaldelijk worden blootgesteld aan bovennatuurlijke seksuele prikkels, zoals pornovideo's die veel intenser zijn dan seks in het echte leven, passen ze zich aan door de gevoeligheid van dopamine receptoren te verminderen. Dit is de manier waarop het lichaam overstimulatie voorkomt, maar daar staat een prijs tegenover:
In de praktijk kan de aanraking, geur of beweging van een partner niet langer dezelfde sterke seksuele reactie oproepen als pornografische beelden. Dit zijn veelvoorkomende oorzaken van ED.
Een ander zeer zorgwekkend patroon van intensief pornogebruik is de escalatie van de inhoud, die een schadelijk effect kan hebben op de kijker. Na verloop van tijd merken gebruikers vaak dat ze niet meer opgewonden raken van standaard pornografische inhoud. Dit leidt ertoe dat ze op zoek gaan naar extremere, taboe- of nichegenres.
Dit kan om twee redenen problematisch zijn. Ten eerste treedt er een neurale conditionering op, waarbij de hersenen leren om opwinding te associëren met zeer specifieke en soms onrealistische scenario's. Dit kan leiden tot erectiestoornissen, zoals het verliezen van een erectie tijdens seks of het niet kunnen reageren op natuurlijke seksuele prikkels.
Ten tweede kunnen sommige mensen psychologische onthechting ervaren, waarbij ze zich emotioneel losgekoppeld voelen van hun partner aangezien interacties in het echte leven niet zo intens zijn als porno. Deze escalatie kan ED en VE verergeren door de kloof tussen fantasie en werkelijkheid verder te vergroten.
Iemand die sterk afhankelijk is van pornografische prikkels om opgewonden te raken, kan angstig worden over zijn prestaties wanneer hij overgaat tot intimiteit in het echte leven. Dit kan een van de oorzaken zijn van psychologische impotentie. De zorg klinkt vaak als volgt:
Wat als ik zonder porno geen erectie kan krijgen?
Wat als ik te snel klaarkom?
Veel mannen kijken porno voor de seks om hun uithoudingsvermogen te vergroten en het langer vol te houden. Deze gewoonte creëert echter een vicieuze cirkel. Zonder pornografische prikkels wordt de normale seksuele prestatie belemmerd door het activeren van het sympathische zenuwstelsel dat de bloedtoevoer naar de penis beperkt (wat ED veroorzaakt) of de spierspanning verhoogt (waardoor ejaculatie wordt versneld).
Het korte antwoord is ja. Frequente masturbatie tijdens het kijken naar porno, vooral bij gebruik van een strakke greep, snelle bewegingen of ongebruikelijke lichaamshoudingen, conditioneert het lichaam om alleen op dat specifieke patroon van stimulatie te reageren. Dit wordt seksuele masturbatieconditionering genoemd.[5]
Tijdens geslachtsgemeenschap is de stimulatie langzamer en minder consistent en zijn er complexe emotionele dynamieken in het spel. Deze mismatch kan twee tegengestelde problemen veroorzaken:
Het is belangrijk om te beseffen dat pornogebruik niet altijd ED of VE veroorzaakt. Soms is de tegenovergestelde waar. Mannen die al worstelen met seksuele prestatieproblemen kunnen hun toevlucht nemen tot pornografie als een laagdrempelige uitlaatklep voor seksuele expressie.
Dit copingmechanisme kan het probleem echter versterken.
Deze onaangepaste seksuele gewoonten kunnen dus ervoor zorgen dat de oorspronkelijke disfunctie als een sneeuwbal gaat groeien.
Hoewel het verminderen van pornogebruik de voor de hand liggende oplossing is, kunnen mannen baat hebben bij medische interventies die de seksuele functie tijdens het herstel herstellen. Deze medische behandelingen zijn het effectiefst in combinatie met gedragstherapie, bekkenbodemoefeningen en een geleidelijke vermindering of stopzetting van pornogebruik.
Voor ED worden PDE5-remmers [6] aanbevolen:
Tadalafil (Tadalis, Vidalista) — Het belangrijkste voordeel van Tadalafil is de lange werkingsduur (tot 36 uur). Het werkt binnen 30 minuten en biedt het ‘weekendpil’ effect voor meer spontaniteit. Tadalafil is het geschiktst voor mannen die meer flexibiliteit en spontaniteit in hun seksuele activiteit willen.
Sildenafil (Kamagra, Cenforce) — Sildenafil ontspant de bloedvatwanden in de penis, waardoor de bloedtoevoer tijdens seksuele stimulatie verbetert. Het werkt binnen 30-60 minuten en het effect houdt ongeveer 4-6 uur aan. Bovendien is het ideaal voor geplande seksuele activiteit en voor mannen die een betrouwbare kortetermijnoplossing nodig hebben naast het aanpakken van de onderliggende oorzaken.
Vardenafil (Valif) — Vergelijkbaar met sildenafil, maar iets krachtiger bij lagere doses. Het verhoogt de bloedtoevoer naar de penis. Het werkt binnen 30-45 minuten en houdt ongeveer 5-7 uur aan. Het is ook ideaal voor mannen die sildenafil niet effectief vinden of die minder bijwerkingen ervaren met vardenafil.
Deze medicijnen genezen echter geen door porno veroorzaakte ED of VE; ze kunnen alleen tijdelijke verlichting bieden, terwijl de hersenen en het lichaam zich weer aanpassen aan natuurlijke opwindingspatronen.
Dapoxetine is een kortwerkende selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI) die is ontwikkeld om de tijd tot ejaculatie te verlengen door de serotonineactiviteit in de hersenen te verhogen.[7] Het wordt één tot drie uur voor de geslachtsgemeenschap ingenomen en de werking houdt vier tot zes uur aan.
Medicijnen met dubbele werking (Super Kamagra, Cenforce D, Super P-Force) zijn unieke medicijnen die sildenafil, dat de erectiele functie verbetert, combineren met dapoxetine dat de ejaculatie reguleert. Dit pakt beide problemen tegelijkertijd aan. Deze sekspillen met dubbele werking werken binnen 30-60 minuten, waarbij de effecten van sildenafil tot zes uur aanhouden en die van dapoxetine vier tot zes uur. Medicijnen met dubbele werking zijn ideaal voor mannen wier problemen verband houden met door porno veroorzaakte ED en VE.
Overmatig pornogebruik kan de hersenen hertrainen om alleen nog maar te verlangen naar intense, kunstmatige stimulatie, waardoor intimiteit in het echte leven onbevredigend aanvoelt. Dit heeft niet alleen invloed op de seksuele prestaties, maar kan ook een druk leggen op relaties, het zelfvertrouwen verminderen en een cyclus van ontevredenheid in stand houden. Om pornogerelateerde ED en VE te keren, werken een holistische aanpak en een gezonde levensstijl het best.
Overmatig gebruik van pornografie kan een aanzienlijke invloed hebben op de seksuele gezondheid en bijdragen aan ED en VE. De onderliggende mechanismen, zoals verslaving aan nieuwigheid, desensibilisatie, escalatie van de inhoud, faalangst en masturbatieconditionering, worden versterkt door de neuroplasticiteit van de hersenen, waardoor ze zonder interventie in stand blijven.
Hoewel medische behandelingen zoals medicijnen tegen erectiestoornissen of dapoxetine enige verlichting kunnen bieden, zijn ze het meest effectief in combinatie met gedragsveranderingen die de gevoeligheid voor intimiteit in het echte leven herstellen.
Uiteindelijk is pornografie een kwestie van persoonlijke voorkeur, maar ongecontroleerd, dwangmatig gebruik kan het seksuele verlangen zodanig veranderen dat dit schadelijk is voor relaties en het zelfbeeld. Herstel is echter mogelijk en waarschijnlijk door matiging, het ontwikkelen van bewuste opwindingsgewoonten en het beoefenen van gezonde seksuele praktijken.
|
|
|
